سلام بر باقرالعلوم

مقــــــدمه

امام باقر (ع) دارای ملکات فاضله اخلاقی، دینی و علمی و همانند خورشیدی پر فروغ، بر سپهر دانش پرتو افکن بود به گونه-ای که بیشترین حدیث از آن حضرت و فرزندشان است و این بزرگ ترین گواه در شخصیت علمی ایشان به شمار می رود. آن حضرت سر انجام توسط مامور هشام، در شهر مدینه به شهادت رسیدند و در بقیع دفن گردیدند.

صادق آل محمد (ص)

زندگینامه امام جعفر صادق علیه السلام

امام جعفر بن محمد علیه السلام، ششمین پیشواى شیعیان است که «صادق» لقب دارد. میلاد فرخنده اش در روز 17 ربیع الاوّل سال 83 هجرى در مدینه منوره بود. پدر ارجمندش امام باقر علیه السلام و مادر پاکش «امّ فروِه» بود.
خانه اى که حضرت در آن به دنیا آمد و بزرگ شد، خانه علم و تقوا و پارسایى بود و این مولود عزیز در دامان پر مهر و پاک پدرى که حجت خدا و امام مسلمانان بود، رشد کرد و کمالات اخلاقى در روح و رفتار او بروز یافت و از او انسانى والا و پیشوایى بى نظیر و تحوّل آفرین و پر برکت پدید آورد.

کمک به همسر در کارهای خانه

پیامبر اسلام(ص) به حضرت علی(ع)فرمودند:
« بشنو از من آنچه را که به دستور پروردگارم می گویم! هیچ مردی نیست که در کارهای منزل به همسرش کمک کند ، مگر اینکه پاداش او به هر تار مویی که بر بدنش روییده باشد، ثواب یک سال عبادتی است که تمام روزهایش را روزه گرفته و تمام شب هایش را به عبادت ایستاده، شب زنده داری کرده باشد. و خداوند به او ثوابی می بخشد که به انبیای صابر خود مثل حضرت داوود و یعقوب و عیسی علیهم السلام بخشیده باشد.

ای علی! کسی که در کارهای خانه به همسر خود بدون سرکشی و دلتنگی و تکبر خدمت نماید، پروردگار اسمش را در دفتر شهدا ثبت می کند و برایش به هر روز و شبی ثواب هزار شهید و به هر قدمی که بر می دارد به آن مرد ثواب حج و عمره می دهد و به هر قطره ای که از بدنش عرق بیاید یک خانه در بهشت برایش منظور می نماید.

ای علی! یک ساعت خدمت کردن به همسر در کارهای خانه بهتر از عبادت هزار سال و هزار حج و هزار عمره و بهتر از آزادی هزار بنده در راه خدا و هزار جنگ در راه دین و عیادت از هزار مریض و هزار نماز جمعه و هزار تشییع جنازه و هزار گرسنه ای که برای رضای خداوند رحمان سیر گردد و هزار برهنه را پوشاند و هزار اسب در راه پروردگار دادن و برایش بهتر از هزار دینار به مستمندان صدقه دادن و بهتر از تلاوت تورات و انجیل و زبور و قرآن است و بهتر از آزاد کردن هزار اسیر و بخشیدن هزار شتر به فقرا است و چنین مرد خدمتکار به همسر از دنیا بیرون نمی رود مگر این که جایگاه خوب خود را در بهشت ببیند.

ای علی! کسی که روگردانی و تکبر نکند در خدمت به همسرش بدون حساب وارد بهشت می شود.

ای علی! خدمت به همسر کفاره ( پاک کننده) گناهان کبیره است و خاموش کننده آتش خشم پروردگار جبار و صداق ازدواج با حور العین و این خدمت موجب زیادی خوبی ها و علو مقام است.

ای علی! خدمتکار همسر نمی شود مگر شخص صدیق و درستکار و یا شهید و یا مردی که خداوند متعال خیر دنیا و آخرت را برایش خواسته باشد»

منبع: جامع الاخبار ص 102 به نقل از رساله حقوق امام سجاد شرح نراقی

حضرت فاطمه زهرا (س) در نگاه معصومین (ع)

فاطمه(ع) از نگاه امام امیرالمؤمنین(ع):

در آخرین لحظات عمر مبارک حضرت فاطمه(س) وصایای خویش را به همسرشان می‏نمودند که: «ای پسرعمو! تو هرگز مرا در دوران زندگی دروغگو و خائن نیافتی و هرگز با فرمانت مخالفت نکردم.» علی(ع) که شاهد درگذشت تنها یاور و تسلی بخش خود است، می‏فرماید: «پناه به خدا! تو داناتر و پرهیزگارتر و گرامی‏تر و نیکوتر از آنی که من به جهت مخالفت کردنت‏ با خود، تو را نکوهش کنم. دوری از تو و احساس فراقت ‏بر من گران خواهد بود ولی گریزی از آن نیست. به خدا سوگند! با رفتنت مصیبت رسول خدا(ص) را بر من تازه کردی. انالله و اناالیه راجعون از این مصیبت‏ بزرگ و دردناک و تأثرآور و حزن‏انگیز!» (1)
دقت درکلام علی(ع) در این لحظات شدت علاقه و احترامش را به فاطمه(س) می‏رساند. در نگاه امام علی(ع) فاطمه در چنان مرتبه والایی از زهد و خداترسی و عمل به احکام الهی قرار دارد که تصور مخالفت او با همسرش ممکن نیست. حضرت علی(ع) در پاسخ به ادعاهای بی ‏اساس معاویه مبنی بر فضایل امویان در نامه‏ای می‏نویسد: «... دو سید جوانان اهل بهشت از ماست و«صبیة النار» از شماست، کودکانی که نصیب آنان آتش گردید. بهترین زنان جهان از ماست. و «حمالة‏الحطب‏» آن که هیزم کشد برای دوزخیان از شماست. این فضلیت‏ ها از ماست و آن فضیلت ‏ها از شماست...» (2)
در شعری که به ایشان منسوب است، می‏فرماید: «من به فاطمه و فرزندانش مباهات می‏کنم! آن گاه به رسول خدا(ص) افتخار می‏کنم در آن هنگام که فاطمه را به همسری من درآورد.» (3) شخصیت والایی چون حضرت علی(ع) به همسری بانوی جهان افتخار می‏کند و همسری با او را ملاک برتری خود و شایستگی‏اش بر رهبری اسلام می‏ داند.

اهل بیت (ع) تابع مصالح الهی

موقعیّت و منزلت ائمّه علیهم السلام

روزى امام محمّد باقر صلوات اللّه و سلامه علیه در جمع عدّه اى از دوستان و اصحاب خود فرمود:

من در حیرت و تعجّب هستم از کسانى که ولایت ما را پذیرفته اند و امامت و خلافت ما را قبول کرده اند و معتقد هستند که دستورات ما در تمام امور واجب و همانند دستورات الهى لازم الا جراء مى باشد؛ ولى در مرحله عمل سست و ضعیف هستند. و عقیده آن ها نسبت به عمل - در همه جوانب معنوى و مادّى - ضعیف است و حقوق ما را رعایت نمى کنند و کردار و اعمال خویش را توجیه مى نمایند.
و فکر مى کنند که ما از زندگى و از افکار و عقائد آن ها بى اطّلاع مى باشیم .

آیا چنین افرادى گمان برده اند که خداوند، طاعت عدّه اى از بندگانش را بر دیگران واجب و لازم گردانیده است ؟!
و این عدّه نسبت به حوادث و رخ دادهاى آسمان و زمین بى اطّلاع و ناآگاه هستند؛ و فکر مى کنند که خداوند سبحان علوم و دانش خود را نسبت به ایشان دریغ و مضایقه نموده است .
و ایشان بر این عقیده هستند که ما اهل بیت از آن بى اطّلاع هستیم !!

در این هنگام ، یکى از افراد حاضر در مجلس به نام حمران، گفت : یا ابن رسول اللّه ! آیا آنچه امیرالمؤ منین علىّ و نیز دو فرزندش حسن و حسین علیهم السلام انجام دادند و آنچه که بر سرشان آمد، همه آن ها اراده و خواست خداوند متعال بود؟! امام محمّد باقر علیه السلام در پاسخ او اظهار داشت : چنانچه آن ها از خداوند متعال درخواست مى نمودند، دعایشان مستجاب مى گردید و خداوند ظلم طاغوتیان را برطرف مى ساخت عُمْر و حکومت ظالمان پایان مى یافت .

ولیکن آنچه ظلم و ستم بر آن ها وارد شد، نه به جهت گناه و معصیت ایشان بود بلکه به جهت مصالح و حکمت هاى دیگرى بود - که انسان هاى عادّى از درک آن ناآگاه و عاجزند - .

و ما - اهل بیت عصمت و طهارت و بلکه همه افراد - باید تابع مصالح و مقدّرات الهى باشیم .(1)

منبع:
1-الخراج و الجرایح : ج 2، ص 870، ح 87.

بانی کربلا

آبروی دعا، امام حسن...
همه ی هست ما، امام حسن...

سر یک سفره بوده ای عمری؛
با فقیر و گدا، امام حسن...

ای کرم خانه های فاطمی ات،
تا قیامت به پا، امام حسن...

جلوه ی اقتدار تو این بود:
صلح صبر و رضا، امام حسن...

صلح تو یک قیام مردانه ست...
بانی کربلا امام حسن...



پاره هاى جگر از گلوى جگرپاره هستى فرو ریخت و کربلا، 
همان لحظه در خویش آغاز شد؛ همان جایى که مهربانى بى همتاى 
حسن بن على علیه السلام روبه روى یک جفت چشم خیانت کار، پرپر مى زد 
و سینه اش در اقیانوس زهر، غوطه ور بود؛ 

همان جایى که ذره ذره هاى روح امامت، چون تل خاکستر 
در تشت فرو مى ریخت و زنى دست در دست ابلیس، 
پشیمانى گاه و بى گاهش را دست به سر مى کرد.

دریغا که سفره اطعام شبانه روزى مدینه، اینک برچیده مى شود 
و کریم اهل بیت علیهم السلام چون خورشیدى خسته 
از خاک، به معراج ابدى مى رود.

آه از بیعت هاى سست!
کفر زمانه، دست از شرارت برنمى داشت 
و با نقابى از ریا، دست به کار فتنه هاى تازه بود.

تفرقه، چنگ به گریبان امت افکند و آن گاه که بیعت هاى سست، 
به فریب ستمگر زمانه، شکسته شدند، او چاره اى جز این نداشت
که لواى صلح را پیش روى جفاى زمانه برافرازد؛ 

صلحى که زخم هاى بى شمارش، 
همه بر دل مجتبى علیه السلام فرود آمد.

سودابه مهیجى

غذاهایی که امام رضا علیه السلام نمی خوردند

بیش از همه ادیان و تمدنها در دین اسلام به اصول و مبانی علم تغذیه توجه شده و ضمن سفارشهایی برای اصول کلی بهداشت، تاکید کرده است که با رعایت دستورالعملهایی در غذا خوردن می توان سلامت بدن را تداوم بخشید.
بخشی از رهنمودهای حیاتبخش امام رضا (ع) در مورد تغذیه صحیح را پرهیز های آن حضرت باید دانست. امـام رضـا(ع ) معتقدند که : « فـانَّ صلاح البدن وَ قوِامَه یَکونُ بِالطَّعامِ والشَّرابِ و فَسادَهُ یَکونُ بهما.»؛ سلامتی و پایداری بدن و همچنین بیماری آن به غذا و نوشیدنی است .(1)
پیش از هر چیز باید گفت که افـراط و تـفـریـط در رسـانـدن غـذا بـه بـدن هر دو ضرر و مفسده دارد. امام رضا(ع ) با تشبیه بدن به زمین می فرماید: بدن انسان ، بسان زمین پاک و آماده برای زراعت است که اگـر در آبـادانی و آبدهی بدان ، مراقبت شود، به گونه ای که آب ، نه فراوان تر از نیاز بدان برسد تا آن را غرقاب و باتلاق کند و نه از اندازه کمتر باشد تا آن را به تـشـنـگـی گـرفـتـار سازد، آبادانی اش استمرار می یابد، اما اگر از آن غفلت شود، به تباهی می گراید و علف هرز در آن می روید؛ بدن چنین حکایتی دارد و تدبیر آن در خوراک و پوشاک چنین است . (2)
از این رو بخش زیادی از سبک زندگی بهداشتی را نبایدهای تغدیه باید دانست. امام رضا علیه‏السلام می فرماید: یَنبَغی أن تَحذَرَ . . . أن تَجمَعَ فی جَوفِکَ البَیضَ وَالسَّمَکَ فی حالٍ واحِدَةٍ ؛ فَإِنَّهُما إذَا اجتَمَعا وَلَّدا القولَنجَ ، ورِیاحَ البَواسیرِ ، ووَجَعَ الأَضراسِ ؛ باید از این بپرهیزی که . . . تخم‏مرغ و ماهی را هم‏زمان در معده گِرد آوری ؛ چه ، هر گاه این دو با یکدیگر گِرد آیند ، قولنج ، باد بواسیر و دندان‏درد به وجود می‏آورند .(3)
امام رضا (ع) همچنین می فرمایند: کسانی که می خواهند از ابتلا به مرض یرقان در امان بمانند، در فصل تابستان به اتاق های در بسته و دم کرده و بدون تهویه وارد نشوند و همچنین در فصل زمستان یکباره از اتاق گرم به هوای سرد نروند، بلکه صبر کنند تا بدنشان با هوای مأنوس شود.
در دستورالعملهای پزشکی امام رضا علیه السلام همچنین آمده است که در حال ناشتا هندوانه خوردن ایجاد بیماری سستی اندام می کند و خوردن خربزه در حالت ناشتا باعث فلج و قولنج شدن می شود .
امام رضا (ع) همچنین می فرماید: توصیـه می کنم که از زیاده روی در خوردن پیاز خودداری کنید زیرا پیاز زیاد رنگ نشاط و شادی را از چهره می برد و سایه ای غم انگیز به سیما فرو می اندازد .
و در دستورالعملی دیگر می فرماید: خوردن قلوه و جهازات درونی گوسفند ( سیرابی ، شیردان ) درست نیست چون این نوع خوراکها برای مثانه زیان بخش است .
امام (ع) در فرازی دیگر از دستورات بهداشتی خود می فرماید: یاد آور می شوم که با شکم سیر حمام نگیرد چون چون سبب تولید قولنج می شود و استحمام با آب سرد پس از خوردن گوشت ماهی جائز نیست چون این کار با خطر فلج شدن توأم می باشد .(4)
امام رضا (ع) همچنین از خوردن بالنگ در شب نهی کرده و می فرماید: هنگام شب بالنگ نخورید زیرا بالنگ خوردن در شب روی چشم ها اثر نامطلوب می گذارد و مردمک را به عارضه دوربینی تهدید می کند و معتقدند: از افرط در خوردن تخم مرغ بپرهیزید زیرا این افراط کبد را از عمل منظم باز می دارد و در سر و معده بادهای زیان بخشی بوجود می آورد . شکم را از تخم مرغ پخته پر نکنید تا به تـنگی نفس و عارضه نفــخ شکم دچار نشوید .
امام رضا (ع) همچنین افراط در خوردن انجیر را زیان آور دانسته و می فرماید: خوردن گوشـــتی که درست نپــخته در معده کرم بوجود می آورد و نیز می فرماید: آنانکه پس از خوردن شیرینی یا غـــذای گرم آب سرد می نوشند دندانـــهای خود را از دست خواهند داد و کسانی که در مصرف گوشـــت گاو و شکار زیاده روی می کنند به اختلال مشاعـر و بهت زدگی دچار شده و این اشخاص به مرض فراموشــی و کند ذهــنی مبــتلا می شوند
و در نهایت به این نکته یاد آور می شویم که امام رضا (ع) برای جذب مواد غذایی به بدن و بهره حداکثری بدن از غذاها نوشیدن آب در بین غذا را نهی کرده ، می فرماید: هر کس بخواهد که معده اش ناراحت نشود، در بین غذا آب نیاشامد تا وقتی که خوردن غذا پایان پذیرد. هر کس در هنگام خوردن طعام آب بخورد، بدنش مرطوب و معده اش ضعیف گردد و رگ ها جوهر و قوت غذا را نمی گیرند.(5)

پانوشتها:
1. مجموعه روایات طبی معصومین شماره : 24614
2. طب الرضا-طب و بهداشت از امام رضا علیه السلام 100
3. طبّ الإمام الرضا علیه‏السلام ، صفحه 63 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 321 نحوه دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 440
4. . رسالة ذهبیه ، 29 – 26
5. فقه الرضا(ع) ، ص 346

عقیله بنی هاشم

او معصــــــومه است

کریمـــــه اهـــل بیت(ع)

تعداد امامزادگان شـایسته تعظیـم و تجلیل در ((دارالایمان قـم)) که بـر فراز قبـور مطهرشان گنبـد و سایبان هست به چهارصـد نفـر مى رسد.
در میان ایـن چهار صد اختر تابناکى که در آسمان قـم نـورافشانى مـى کنند, ماه تابانـى که همه آنها را تحت الشعاع انـوار درخشان خـود قـرار داده, تـربت پـاک شفیعه محشـر, کـــــــریمه اهل بیت پیمبر(علیهم السلام), دخت گرامى موسى بـن جعفر, حضرت معصـومه(س) مى باشد.
پژوهشگر معاصر, علامه بزرگـوار, حاج محمدتقى تسترى, مولف قامـوس الرجال مى نویسد:
((درمیان فرزنـدان امام کاظم(ع) با آن همه کثرتشان بعد از امام رضا(ع), کسـى همسنگ حضرت معصـومه(س) نمـى باشد.)) محـدث گرانقدر حـاج شیخ عبـاس قمـى به هنگام بحث از دختـران حضـرت مـوسـى بـن جعفر(ع), مى نویسد:
((بـرحسب آنچه به مارسیده, افضل آنها سیـده جلیله معظمه, فاطمه بنت امام مـوسـى(ع), معروف به حضـرت معصـومه(س) است.)) بـررسـى شخصیت بـرجسته و فضایل گستـرده حضـرت معصـومه(س) در ایـن صفحات نمى گنجد. در ایـن نـوشته به برخـى از ویژگیهاى آن خاتـون دوسرا اشاره مى کنیم

معصومه (س) ودیعه فاطمه (س) در ایران

زندگینامه و جایگاه حضرت معصومه (س)

حضرت معصومه علیها السلام در اول ذی القعده سال 173 هجری قمری در مدینه چشم به جهان گشود.

پدرش امام هفتم شیعیان حضرت موسی بن جعفر علیه السلام و مادرش حضرت نجمه بود که به علت پاکی و طهارت نفس به او طاهره می گفتند.حضرت معصومه در 28 سالگی و در روز دوازدهم ربیع الثانی سال 201 هجری قمری در قم با وفاتی  شهادت گونه عروج نمودند که امروز بارگاه ملکوتی و مرقد مطهرش همچون خورشیدی در قلب شهرستان قم می درخشد و همواره فیض بخش و نورافشان دلها و جانهای تشنه معارف حقانی است.