نــــــــــور

فاطمه(ع) از نگاه امام امیرالمؤمنین(ع):

در آخرین لحظات عمر مبارک حضرت فاطمه(س) وصایای خویش را به همسرشان می‏نمودند که: «ای پسرعمو! تو هرگز مرا در دوران زندگی دروغگو و خائن نیافتی و هرگز با فرمانت مخالفت نکردم.» علی(ع) که شاهد درگذشت تنها یاور و تسلی بخش خود است، می‏فرماید: «پناه به خدا! تو داناتر و پرهیزگارتر و گرامی‏تر و نیکوتر از آنی که من به جهت مخالفت کردنت‏ با خود، تو را نکوهش کنم. دوری از تو و احساس فراقت ‏بر من گران خواهد بود ولی گریزی از آن نیست. به خدا سوگند! با رفتنت مصیبت رسول خدا(ص) را بر من تازه کردی. انالله و اناالیه راجعون از این مصیبت‏ بزرگ و دردناک و تأثرآور و حزن‏انگیز!» (1)
دقت درکلام علی(ع) در این لحظات شدت علاقه و احترامش را به فاطمه(س) می‏رساند. در نگاه امام علی(ع) فاطمه در چنان مرتبه والایی از زهد و خداترسی و عمل به احکام الهی قرار دارد که تصور مخالفت او با همسرش ممکن نیست. حضرت علی(ع) در پاسخ به ادعاهای بی ‏اساس معاویه مبنی بر فضایل امویان در نامه‏ای می‏نویسد: «... دو سید جوانان اهل بهشت از ماست و«صبیة النار» از شماست، کودکانی که نصیب آنان آتش گردید. بهترین زنان جهان از ماست. و «حمالة‏الحطب‏» آن که هیزم کشد برای دوزخیان از شماست. این فضلیت‏ ها از ماست و آن فضیلت ‏ها از شماست...» (2)
در شعری که به ایشان منسوب است، می‏فرماید: «من به فاطمه و فرزندانش مباهات می‏کنم! آن گاه به رسول خدا(ص) افتخار می‏کنم در آن هنگام که فاطمه را به همسری من درآورد.» (3) شخصیت والایی چون حضرت علی(ع) به همسری بانوی جهان افتخار می‏کند و همسری با او را ملاک برتری خود و شایستگی‏اش بر رهبری اسلام می‏ داند.

2- فاطمه(س) از نگاه امام حسن مجتبی(ع):

امام حسن(ع) در موارد بسیاری از مادرشان سخن گفته‏اند. من جمله: «شبی دیدم مادرم در محراب به نماز ایستاده است و تا طلوع خورشید مشغول رکوع و سجود بود و شنیدم برای یکایک مردان و زنان دعا می‏کرد و آنان را نام می‏برد ولی برای خود چیزی نخواست. عرض کردم: مادر! چرا همان گونه که برای دیگران دعا می‏کنی، برای خود دعا نمی‏کنی؟ فرمود: فرزندم! اول همسایه بعد از آن خانه.» (4)

3- فاطمه(س) از نگاه امام حسین(ع):

در روز عاشورا، در آن هنگام که لشکر دشمن امام حسین(ع) را احاطه کرد. ضمن خطبه مفصلی فرمودند: «مرا بین کشته شدن و ذلت مخیر کرده‏اند و من هرگز تن به پستی نمی‏دهم. خدا و رسول مرا از چنین کاری باز می‏دارند. هم چنین نیاکان پاک و دامن‏ های مطهر و پاکیزه اجازه چنین پذیرشی را به من نمی‏دهند.» (5)
در یک کلام، امام حسین(ع) دلیل پایمردی و مقاومت ‏خویش را تربیت الهی فاطمه (س) می‏داند. امام حسین(ع) نقل می‏کند: «آن زمان که رسول خدا(ص) در خانه ام‏سلمه بود، صرصائیل(یکی از فرشتگان الهی) نزد پیامبر آمد و عرض کرد: نور را به عقد نور درآور. پیامبر فرمود: چه کسی را برای چه کسی؟ گفت: دخترت فاطمه (س) را برای علی ‏بن‏ ابیطالب. سپس در حضور جبرئیل و میکائیل و صرصائیل فاطمه را به عقد علی درآورد.» (6)

4- فاطمه(س) از نگاه امام سجاد(ع):

امام سجاد(ع) می‏فرماید: «وقتی که قیامت فرا رسد، منادی ندا می‏دهد: در این روز، ترس و اندوهی به خود راه ندهید. همه خوشحال از این عفو عمومی سربالا می‏برند. فاطمه(س) وارد محشر می‏شود و گفته می‏شود کسانی که به آیات ما ایمان آوردند و مسلمان شدند به جز مسلمانانی که دوستدار اهل‏بیت هستند، همگی سرها را بزیر اندازند. آن گاه اعلام می‏شود: این است فاطمه دخت محمد(ص). او و همراهانش به سوی بهشت می‏روند. خداوند فرشته‏ای را خدمت وی می‏فرستد و می‏گوید: حاجتت را از من بخواه! فاطمه(س) عرض می‏دارد: پروردگارا! حاجت من آن است که مرا و کسانی را که فرزندان مرایاری کردند، مورد عفو قرار دهی.» (7)

5- فاطمه(س) از نگاه امام محمدباقر(ع):

امام باقر(ع) به جابر روایت کردند که: «... چون قیامت ‏شود، جبرئیل ندا می‏دهد: خدیجه دختر خویلد کجاست؟ مریم دختر عمران، آسیه دختر مزاحم، ام کلثوم خواهر موسی کجایند؟ آنان از جای بر می‏خیزند... ای اهل محشر! امروز من کرامت را برای محمد و علی و حسن و حسین و فاطمه(ع) قرار دادم. سرها را پایین بیاندازید و چشم ها را فرو ببندید، چون فاطمه می‏خواهد به بهشت‏ برود. سپس جبرئیل ناقه‏ ای بهشتی می‏ آورد و آن حضرت را به بهشت می‏برد و لیکن ایشان وقتی نزدیک بهشت می‏رسد درنگ می‏کند. خداوند می‏فرماید: درنگ شما برای چیست؟ فاطمه می‏گوید: پروردگارا! دوست دارم در چنین روزی مقامم شناخته شود. خداوند می‏فرماید: ای دختر حبیبم! برگرد و نظر افکن و هرکس را که دوستی تو یا دوستی یکی از فرزندان تو در دلش باشد، او را گرفته و وارد بهشت کن.» در ادامه امام باقر(ع) می‏فرماید: «به خدا سوگند! ای جابر در آن روز فاطمه شیعیان و دوستانش را همانند پرنده‏ای که دانه خوب را از دانه بد جدا می‏کند، از بین جمعیت جدا می‏کند.» (8)

6- فاطمه(س) از نگاه امام جعفر صادق(ع):

مرحوم مجلسی در ضمن روایتی از امام صادق(ع) نقل می‏کند: «فاطمه، صدیقه کبری است. محور حرکت انسان های گذشته، معرفت و شناخت ‏حضرت فاطمه بوده است.» (9) سید هاشم بحرانی روایت دیگری از امام صادق(ع) نقل می‏کند که: «نبوت هیچ پیامبری تکمیل نشد مگر این که به فضیلت آن حضرت اقرار نموده، محبت او را دارا باشد.» (10) امام صادق(ع) در ذیل آیه شریفه«اناانزلناه فی‏لیلة‏القدر»؛ می‏فرماید: منظور از«لیلة‏» فاطمه و منظور از«قدر» خداوند است. هرکس فاطمه را آن گونه که سزاوار است، بشناسد، «لیلة‏القدر» را درک کرده است.» (11)
7- فاطمه(س) از نگاه امام موسی کاظم(ع):
امام کاظم(ع) می‏فرماید: «همانا فاطمه، صدیقه و شهیده است.» (12) سلیمان جعفر می‏گوید: از امام کاظم(ع) شنیدم که فرمودند: «درخانه‏ای که اسم محمد یا علی، حسن، حسین، جعفر، عبدالله و از زنان فاطمه باشد، فقر و تنگدستی وارد نخواهد شد.» (13)

8- فاطمه(س) از نگاه امام رضا(ع):

امام رضا(ع) از اجداد گرامیش نقل می‏کند که پیامبر(ص) به علی(ع) فرمودند: سه فضیلت‏ به تو داده شد که به من داده نشده است. علی(ع) عرض کرد: چه چیزهایی به من داده شده است؟ فرمود: تو پدر زنی چون من داری که من چنین پدر زنی ندارم، همسری چون فاطمه به تو داده شده که به من داده نشده است، حسن و حسین به تو داده شده که به من داده نشده است.» (14) امام رضا(ع) از پدران بزرگوار خود از رسول خدا(ص) نقل می‏کند که پس از ازدواج علی و فاطمه(ع) خداوند عزوجل فرمودند: «اگر علی(ع) را نمی‏آفریدم برای دخترت فاطمه همتا و همسری در روی زمین یافت نمی‏شد.» (15)

9- فاطمه(س) از نگاه امام جواد(ع) :

امام جواد(ع) خطاب به موسی بن قاسم که گفت: در حج از طرف مادرت نیز زیارت کردم و گاهی هم نکردم؛ فرمودند: «آن را زیاد کن، زیرا که برترین چیزی است که بدان عمل می‏کنی.» (16) زکریا بن آدم نقل می‏کند: «در محضر امام رضا(ع) بودم که امام جواد(ع) در حالی که بیش از چهار سال از عمرش نگذشته بود، وارد شد. وقتی نشست دستش را روی زمین قرار داد و سر به آسمان بلند نمود و مدتی طولانی به فکر فرو رفت. امام رضا(ع) فرمود: جانم فدایت! چرا این چنین در اندیشه‏ای؟ پاسخ داد: به جهت‏ ستم‏ هایی که نسبت ‏به مادرم فاطمه(س) انجام دادند.» (17)

10- فاطمه(س) از نگاه امام هادی(ع):

آن حضرت در مورد علت نام گذاری حضرت صدیقه طاهره(س) به«فاطمه‏»، از رسول خدا(ص) نقل می‏کند: «دخترم فاطمه را بدان جهت فاطمه نامیدند که خداوند عزوجل او و دوستانش را از آتش جهنم به دور نگه می‏دارد.»(18)

11- فاطمه(س) از نگاه امام حسن عسکری(ع)

امام حسن عسکری(ع) از امام علی(ع)، از رسول خدا(ص) نقل می‏کند که: «آن هنگام که خداوند آدم و حوا را آفرید، آنان در بهشت‏ به خود مباهات می‏کردند. آدم به حوا گفت: خداوند هیچ مخلوقی بهتر از ما نیافریده است. خداوند به جبرئیل فرمود: این دو بنده‏ام را به فردوس برین ببر! زمانی که وارد فردوس شدند، چشمانشان به بانویی افتاد که جامه‏ای زیبا از جامه‏های بهشتی در برداشت و تاجی نورانی بر سرگذاشته و دو گوشواره درخشان به گوشش آویخته بود و بهشت از پرتو نور چهره‏اش درخشان بود. حضرت آدم به جبرئیل گفت: حبیبم جبرئیل! این بانو که از زیبایی چهره‏اش بهشت نورانی گشته، کیست؟ گفت: او فاطمه دختر محمد(ص) پیامبری از نسل تو است که در آخرالزمان خواهد آمد. گفت: این تاجی که برسردارد، چیست؟ پاسخ داد: شوهرش علی‏بن ابیطالب(ع) است. گفت: این دو گشواره که بر دو گوش او است چیست؟ پاسخ داد: دو فرزندش حسن و حسین می‏باشند. آدم گفت: حبیبم! آیا اینان پیش از من آفریده شده‏اند؟ گفت: بلی، اینان در علم مکنون خداوند چهارهزار سال پیش از آن که تو آفریده شوی، وجود داشتند.» (19)

12- فاطمه(س) از نگاه امام مهدی (عج):

حضرت بقیة‏الله(عج) فرمودند: «دختر رسول خدا فاطمه(س) برای من سرمشق و الگوی نیکویی است.» (20) امام مهدی(عج) که با ظهور خویش عالم را متحول می‏سازد، حضرت فاطمه(س) را الگوی عملی و حکومتی خویش می‏شمرد و این، حکایت از مقام عظمای بانوی عالم، حضرت زهرا(س) دارد.

===========================================

پی ‏نوشت‏ها:
1- فاطمة‏الزهرا من المهد الی‏اللحد، ص 609 و 610؛ روضة‏الواعظین، ص 151.
2- نهج البلاغه، نامه 28.
3- دیوان امام علی بن ‏ابیطالب(ع)، محمدعبدالرحمن عوض، ص 65.
4- بحارالانوار، ج 43، ص 81 و 82، حدیث 3.
5- همان، ج 45، ص 9.
6- همان، ج 43، ص 123، حدیث 31.
7- عوالم العلوم، 11/2/1780 و 1779.
8- بحارالانوار، ج 43، ص 64.
9- همان، ص 105.
10- مدینة‏المعاجز به نقل: فاطمة‏الزهرا بهجة‏القلب المصطفی، ص 86.
11- بحارالانوار، ج 43، ص 65، حدیث 580.
12- مرآة‏العقول، ج 5، ص 315.
13- سفینة‏البحار، ج 4، ص 295.
14- مسندالرضا، ج 1، ص 119، حدیث 81.
15- همان، ج 1، ص 141، حدیث 177.
16- اصول کافی، ج 4، ص 314، حدیث 2.
17- بحارالانوار، ج 50، ص 59.
18- لسان المیزان، ج 3، ص 346.
19- بحارالانوار، ج 53، ص 180.
20- اهم منابع از کتب روایی و مذهبی بوده است. بویژه اصول کافی و بحارالانوار و مجلات پیام زن و آینه عصمت.
منبع –  تبیان استان اردبیل