درباره اسرار تشهّد گفتنی است؛ «تشهّد تجدید و تکرار شهادتین است که تجدید ایمان و اسلام است و اعتراف به مبعوث شدن بعد از مرگ»[1] در تشهّد گواهی به یگانگی خدا و رسالت پیامبر در کنار هم آمده و پیوند نبوّت و رهبری را با توحید و عبودیت می رساند.
تشهّد شاید گویای این باشد که این گواهی را هر کس باید با آگاهی و اعتقاد عمیق خود اظهار بدارد و بیعت خویش را با خدا و رسول، تجدید کند.
هفتاد و پنج فایده و فضیلت با نماز شب
آثار نماز شب در دنیا و آخرت
نماز شب که یکی از عبادات خالص اولیای خدا و از برنامه های سازنده اسلامی به شمار می رود انسان را به وادی معنویات نزدیکتر می کند. نماز شب درس خودسازی و خلوت کردن با خالق خود را که از نیازهای طبیعی انسان است به انسان می آموزد ،نماز شب تاثیر بسزایی در سه عالم دارد هم در دنیا و هم در برزخ و هم در قیامت.
تاثیر نماز شب در دنیا، ابعاد گسترده ای دارد هم تاثیر در زندگی شخصی و اجتماعی و سیاسی، و هم تاثیر در باطن و ظاهر انسان دارد.نماز شب رفع مشکلات و گرفتاری و رفع بیماری های روحی و جسمی را نیز در برمی گیرد.
مقــــــدمه :
عصر امامت امام سجاد(ع)، عصر اختناق و خفقان و یکی از ادوار بسیار سخت و طاقت‌فرسا برای شیعه بوده است. عصری که حاکمان اموی امام سجاد(ع) را مجبور به در پیش گرفتن سیاست تقیه کردند.[1] در این حضرت زین‌العابدین(ع) در قالب دعا که در حقیقت پیوندی معنوی میان انسان و پروردگار است، رسالت خویش را انجام داد. دعاهای امام سجاد(ع) در «صحیفه سجادیه» که شامل 54 دعا از ایشان است گردآوری شده و به عنوان اثری ارزشمند، نسل به نسل منتقل شده است.
این کتاب ارزشمند از همان قرون اولیه توجه مسلمانان را به خود جلب کرده است به گونه‌ای که علاوه بر شروح و ترجمه‌های متعددی که بر آن نوشته شده، عظمت آن در کلام بزرگان به تصویر کشیده شده است. بسیاری از بزرگان در وصف این کتاب ارزشمند عباراتی زیبا و قابل تامل و پر محتوا بیان کرده‌اند که توجه به آنها می‌تواند بسیار سودمند باشد. این سخنان تکان دهنده بدون شک موجب توجه بیشتر به این کتاب شریف خواهد شد و شاید کمی از محجوریت آن بکاهد.
در مقاله حاضر ارزش و اهمیت «صحیفه سجادیه» را در کلام بزرگان مورد توجه و دقت قرار داده‌ایم. این سخنان که به طور پراکنده در منابع مختلف به خصوص منابعی که در خصوص امام سجاد(ع) نگاشته شده‌اند، وجود دارند، مورد کنکاش، ارزیابی و تحلیل قرار گرفته تا ارزش و اهمیت این کتاب هر چه بیشتر آشکار شود و توجه به آن افزایش یابد. اکنون تلاش بر این است تا بخشی از نظرات بزرگان در خصوص این کتاب شریف به صورت دسته‌بندی به خوانندگان محتر م تقدیم شود.
ای میهمانان ملکوت! التماس دعا
پیامبر اکرم(ص)می فرمایند :
إنَّ مَن تَمَسَّکَ فی شَهرِ رَمَضانَ بِسِتِّ خِصالٍ غَفَرَ اللّه ُ لَهُ ذُنوبَهُ :
أن یَحفَظَ دینَهُ ، ویَصونَ نَفسَهُ ، ویَصِلَ رَحِمَهُ ، ولا یُؤذِیَ جارَهُ ،
ویَرعى إخوانَهُ ، ویَخزُنَ لِسانَهُ . أمَّا الصِّیامُ فَلا یَعلَمُ ثَوابَ عامِلِهِ إلاَّ اللّه ُ .
همانا هر کس در ماه رمضان ، شش کار را با قوّت انجام دهد ،
خداوندْ گناهانش را مى آمرزد: دین خود را حفظ کند، خویشتن را نگه دارد،
به خویشاوندانش نیکى کند، همسایه اش را نیازارد، حال برادرانش را
مراعات کند و زبان خویش را در کام نگه دارد.
امّا روزه ! پس پاداش روزه دار را جز خداوند نمى داند.
بسم الله الرحمن الرحیم
خدایا نزدیک کن مرا در این ماه به سوى خوشنودیت
و برکنارم دار در آن از خشم و انتقامت
و توفیق ده مرا در آن براى خواندن آیات قرآن
به رحمت خودت اى مهربانترین مهربانان
ای خدا !
من تو را معشوقی دانم که به سودای شورانگیز عشقت دل باخته‌ام
و خود به شیفته‌ای مانَم که سوی کاروان پرشور عاشقانت تاخته‌ام
من از رسم عاشقانِ دل‌سوخته آموخته‌ام که خرسندی‌ات پیشه کنم
و چشم به این دوخته‌ام که از خَشمت اندیشه کنم
اگر آن را بسازی
من عشقی زیباتر بازم
و اگر تو خود بخواهی
من از دامنه‌ی ترس و هراسم می‌کاهم
ایزدا !
پس در دومین روز از این ماه، مرا به این دو خواسته رَه بنما :
از خشنودی‌ات افسرِ بهره‌ای مرا بر سر نِه
و از شعله‌های خشم و انتقام خویش رهایی‌ام ده
خدایا !
رمضان است و بهار قرآن
با روزان و شبانی همه نورباران
به هر برزن و کویی که روانه شویم
از نغمه‌ی دل‌انگیز آیه‌آیه‌ی کتابت دیوانه شویم
رمضان است و همه جا عشق باریده
و زمزمه‌ی آیات تو تا نهان‌خانه‌ی همه‌ی شیفتگان تو کشیده
بهار آفرینا !
مرا نیز بر سفره‌ی رنگ‌رنگ عشقت مهمان کن
و به کامی که خود در کامم می‌کنی قرآن‌خوان کن
از هر که به لطف و مهربانی شهره است، تو مهربان‌ترینی
پس امید آن دارم که غبارِ غم از چهره‌ی اندوه‌آلودِ من نیز برچینی
بسم الله الرحمن الرحیم
خدایا قرار بده روزه مرا در آن روزه داران واقعى
وقیام وعبادتم در آن قیام شب زنده داران
و بیدارم نما در آن از خواب بى خبران
و ببخش به من جنایتم را در این روز اى معبود جهانیان
و در گذر از من اى بخشنده جنایات کاران
خدایا !
تو خود مَرا در پی خویش کشاندی
و در راه سُتوار و هموارت راندی
و به روزهام فرا خواندی
تو خود مرا گفتی که از بام تا شام، خوراک و نوشاک واگذارم
و چشم و گوش و زبان خویش پاس دارم
امروز آغازین روزی است که از سحرگاهان نقره‌ای
به صف روزه‌داران پیوسته‌ام
دهان از هر خوردی بَربسته‌ام
و در پیِ پیمان تو نشسته‌ام
پس بار الها !
روزهام را آن‌سان بگردان که بر روزه‌دارانِ راستین می‌پسندی
و مرا آن گونه به ریسمان سُتوارِ خویش بر بَند که
دوستان خاص خود بِدان می‌بندی
روز آفرینا !
شب همه شب، روزنه‌هایی فراخ می‌گشایی
و بندگانِ از بند رهیده‌ات را
که به کرانه‌های امن دریای رحمت تو رسیده‌اند، می‌ستایی
روزه‌ی روزانه را براتِ پذیرش نیایش‌های شبانه می‌خواهی
و با راز و نیازی هر چند کوتَه، از بار جانکاهِ گناهِ بندگانت می‌کاهی
آنان که در تاریکای شامگاهان دست نیاز به سوی تو دراز می‌کنند
و نام‌های زیبای تو را با آهنگی دل‌انگیز آواز می‌کنند
پاسخی زوتَر می‌ستانند
و توسن تازانِ خویش خوش‌تر می‌رانند
بار پروردگارا !
بیداری سحرگَهان مرا بپذیر
و مرا نیز در شمار بندگان شب‌زنده‌دارت دست بگیر
جان‌بخشا !
روزه را جان‌مایه‌ی بیداری جانِ شیفته‌ی ما نهاده‌ای
و با ناخوردن و ناشامیدن، ما را فَرافرشته گردانده‌ای
ما غفلتیان اما، آن‌سان در خواب سنگین آسان فرو شده‌ایم
که گوییا مرده‌ایم و گمشده‌ایم
جز با سیلی‌های پیاپی تو که
خود نوازش‌گرِ رخسار ما است
از رؤیای دیرین خویش به در نمی‌آییم
و جز با بیدارباش‌های پیوسته‌ات که
هوش‌بخشِ اندام‌های رنجور و تبدارِ ما است
خواب نوشین وا نمی‌نهیم
تنها این تویی که ما را بیدار می‌نُمایی
و سنگینی خواب از دیدگان خسته‌ی ما می‌رُبایی
کردگارا !
در نخستین روز ماه رمضان
ما را از خوابی که غفلت‌زدگان را فرا گیرد، وا رَهان
خدایا !
در بی‌آبانِ گنه سرگشته‌ایم،
فرمان تو نادیده
و دستور تو ناشنیده
رخشِ خویش خوانده
و به این سو و آن سو رانده‌ایم
نه چشم از ناپسند بسته‌ایم
نه از بندِ نیرنگ‌های رنگ‌رنگ رسته‌ایم
اینک به این خوشیم که اذانِ رمضان در آذانِ ما نشسته
و گل‌های رحمت رُسته
امید به این بسته‌ایم که
در نخستین روز سپیدِ این ماه نورانی، عهد خویش از سر گیریم
و پیمانِ خویش بپاییم تا بمیریم
مهربانا !
که همه‌ی جهان و جهانیان بر سفره‌ی رحمتِ بی‌منت تو نشسته‌اند
و دل به بخشایشِ سربه‌سر جان‌بخشِ تو بسته‌اند
از کَرد‌های ناپسندِ من درگذر
و مرا در حلقه‌ی یاران در آور
آمرزگارا !
که همه‌ی ناخوش‌کرداران امید آمرزش از تنها تو دارند
و توبه‌پذیریِ تو را چشم‌انتظارند
نافرمانی‌های فراوانی را که از من فرمان‌گریز دیده‌ای فرو پوشان
و مرا در حسرت مَنشان
پانزدهم رجب، روزِ آخر است. روزِ ام داوود و فینال یک مسابقۀ جانانه. یک مسابقه که همه برنده‌اش هستند اما بعضی‌ها برنده ترند. با دل جلو برو. به حجم اعمال و قرائت‌ها و دعاها نگاه نکن. یک کمی دلانه بخوان و برو جلو. با خودت قرار بگذار که باید این اعمال را تمام کنی. یک کشمکش درونی و واقعی بین عناصری که می‌توانند کسلی و خستگی را باب کنند و نیروهایی که دلداری‌ات می‌دهند و جلو می‌برندت.
رجب ماه خودسازی و توشه گرفتن است. هفتمین ماه از سال هجری قمری رجب نام دارد که نباید فضیلت آن را به بوته فراموشی سپرد زیرا در میان ماههای دوازده گانه تنها و بدون ائتلاف با ماههای دیگر از حرمت و قداست برخوردار می باشد، در واقع چهار ماه در قرآن کریم با تعبیر «حرم» یعنی برخوردار از حرمت یاد شده است که یکی از آنها فرد است که رجب نام دارد و در آن قتال و کشتار حرام می باشد.
رسول اکرم (ص) فرموده اند: «رجب ماه بزرگ خداست و هیچ ماهی در حرمت و فضیلت به پایه آن نمی رسد و قتال با کافران در این ماه حرام است، آگاه باشید که رجب ماه پروردگار است و شعبان ماه من و ماه رمضان ماه امت من است و اگر کسی در ماه رجب حتی یک روز روزه بدارد خدا را از خود خشنود ساخته و خشم الهی از او دور میگردد.»
امام هفتم (ع) فرموده اند: رجب نام نهری است در بهشت که از شیر، سفیدتر و از عسل، شیرینتر است; هر کس یک روز از آن را روزه بدارد خداوند از آن نهر به او بیاشامد.
ماه رجب، به دلیل برخورداری از مزایای گوناگون و توجه به ابعاد معنوی آن، نام‌های دیگری نیز دارد؛ نامهایی مثل ماه آمرزش خواهی (شهرُ الاستغفار)؛ ماه تک (رَجَبُ الفَرد) به دلیل تنها واقع شدن و جدا شدن آن از سایر ماههای حرام؛ سرشار (رَجَبُ الاَصَبّ) به دلیل نزول سرشار رحمت الهی؛ ماه امیرمؤمنان (شهرُ امیرِالمؤمنین)، ریسمان الهی و اَصَمْ یعنی برخوردار از فضیلتهای بسیار.
