پاسخ به چهار پرسش مهم در باب مهدویت
در این مطلب به چهار پرسش پیرامون بحث مهدویت به صورت اجمالی پاسخ داده شده است. موضوع پرسش ها عبارتند از:
پیشرفت
صنعت و تکنولوژى در پرتو دولت مهدوى، سن حضرت در زمان ظهور، مکان دقیق
ظهور و نحوه پیوستن اصحاب حضرت مهدی (عج) به ایشان، قرقسیا و رابطه‌ی آن با
ظهور.
پیشرفت صنعت و تکنولوژى در پرتو دولت مهدوى (عج) چگونه خواهد بود؟
به
رغم زعم باطل گروهى که تشکیل حکومت مهدوى عجل اللّه تعالى فرجه را مایه
ارتجاع بشر به شیوه‌هاى زندگى بدوى معرفى مى‌کنند، عصر نورانى حکومت حضرتش
دوران شکوفایى بشر در صنعت، تکنولوژى و توسعه همه جانبه است: عمران، آبادى و
توسعه شهرى به‌گونه‌اى فزاینده رو به کمال مى‌رود و مساجد به عنوان نماد
این توسعه وسعت فراوان مى‌یابند. در برخى روایات عصر ظهور، نمونه‌اى از این
توسعه و رشد در صنایع عمران و معمارى چنین بیان گردیده است:
در
بیرون از شهر کوفه مسجدى با هزار در ساخته مى‌شود و خانه‌هاى شهر به نهر
کربلا وصل مى‌گردند؛ توسعه شهرها چنان خواهد بود که مردى سوار بر استر
تیزرو به قصد نماز جمعه حرکت مى‌کند؛ امّا بر اثر فاصله فراوان مکان و
فراخى شهر به آن نمى‌رسد.
عن أبی عبد اللّه علیه
السّلام: إِنَّ قَائِمَنَا إِذَا قَامَ یُبْنَى لَهُ فِی ظَهْرِ الْکُوفَةِ
مَسْجِدٌ لَهُ أَلْفُ بَابٍ؛ وَ تَتَّصِلُ بُیُوتُ الْکُوفَةِ بِنَهَرِ
کَرْبَلَاءَ؛ حَتَّى یَخْرُجَ الرَّجُلُ یَوْمَ الْجُمُعَةِ عَلَى بَغْلَةٍ
سَفْوَاءَ یُرِیدُ الْجُمُعَةَ فَلَا یُدْرِکُهَا. (1)
در
پیشرفت‌هاى صنعتى و تکنولوژیکى نیز تحوّلى شگرف رخ خواهد داد، به‌گونه‌اى
که بین آن حضرت و یارانش پیکى نخواهد بود: او سخن مى‌گوید و آنان در هر کجا
که باشند وى را مى‌بینند و صدایش را مى‌شنوند:
عن أبی عبد اللّه
علیه السّلام: إِنَّ قَائِمَنَا إِذَا قَامَ مَدَّ اللَّهُ (عَزَّ وَ جَلَّ
) لِشِیعَتِنَا فِی أَسْمَاعِهِمْ وَ أَبْصَارِهِمْ؛ حَتَّى لَا یَکُونَ
بَیْنَهُمْ وَ بَیْنَ الْقَائِمِ بَرِیدٌ یُکَلِّمُهُمُ فَیَسْمَعُونَ وَ
یَنْظُرُونَ إِلَیْهِ وَ هُوَ فِی مَکَانِهِ. (2)
گرچه مى‌تواند
مراد از این حدیث شریف عنایت ویژه‌اى در حق پیروان آن حضرت باشد،
به‌گونه‌اى که چشم و گوششان قدرتى دو چندان یابد؛ امّا اگر منظور این حدیث
امرى کرامت و خارق عادت نباشد، قطعا بیانگر پیشرفت‌هاى صنعتى عصر ظهور است،
همانطور که بخشى از آن اکنون نیز در سایه ماهواره‌ها، وسایل ارتباط جمعى و
شبکه جهانى اینترنت عملى شده است که مى‌تواند از آثار و علایم ظهور آن
حضرت باشد و بخش کامل‌تر آن در زمان ظهور و حکمت آن حضرت محقق گردد.
امام
على علیه‌السّلام مى‌فرماید: سفیانى، در شام بر دشمنان پیروز مى‌شود. بعد
از آن، بین او و دشمنان دیگرى در «قرقسیا»، جنگى روى مى‌دهد که پرندگان
آسمان و درندگان زمین، از باقی مانده‌هاى کشته‌ها، سیر مى‌شوند
امام زمان (عج) به هنگام ظهور در چه سنّى خواهد بود؟
همان‌گونه
که قبلا گفته شد، آن حضرت در نیمه‌ى شعبان دویست و پنجاه و پنج ه ق به
دنیا آمدند (3) و بعد از شهادت امام حسن عسکرى علیه السّلام ابتدا، غیبت
صغرا و سپس غیبت کبرا آغاز شد و جز خداوند متعال، هیچ کس از مدّت غیبت امام
مهدى(عج) و زمان ظهورش، آگاه نیست. پس براى دانستن سنّ واقعى آن حضرت در
زمان ظهور، باید منتظر ظهور ایشان باشیم، لکن احادیثى وجود دارد که به
هنگام بیان کیفیّت و نشانه‌هاى ظهور امام مهدى (عج) به این مطلب اشاره
کرده‌اند که آن حضرت به هنگام ظهور، چهل ساله یا حتّى کم‌تر از آن به نظر
خواهند رسید.
امام حسن مجتبى علیه السّلام مى‌فرماید:
...
خداوند، عمر او (قائم علیه السّلام) را به هنگام غیبت، طولانى مى‌کند. سپس
به قدرت خداوند، به شکل جوانى که کم‌تر از چهل سال دارد، ظهور مى‌کند... .
(4)
اباصلت هروى از امام رضا علیه السّلام نقل مى‌کند که آن حضرت
فرمود: نشانه‌ى قائم ما، این است که در سنّ یک پیرمرد و به صورت یک جوان
است، به گونه‌اى که هرکس آن حضرت را ببیند، او را چهل ساله یا کم‌تر
مى‌پندارد و تا هنگام مرگ، اثر پیرى در او ظاهر نمى‌شود. (5)
طبق
این احادیث، امام مهدى (عج) به هنگام ظهور، از نظر ظاهرى، جوان به نظر
مى‌رسند، به گونه‌اى که بینندگان گمان مى‌کنند آن حضرت، چهل یا کم‌تر از
چهل سال دارد.
امام زمان (عج) در کدام نقطه از جهان ظهور مى‌کنند؟
طبق
روایات متواتر شیعه و سنى، قیام شکوه‌مند آن مصلح جهانى از سرزمین مکّه و
از مسجد الحرام، کنار کعبه‌ى معظمه، آغاز خواهد شد و تعداد سیصد و سیزده تن
از اصحاب او که فرماندهان لشکرى و کشورى آن حضرت هستند، در میان رکن و
مقام، با آن حضرت بیعت مى‌کنند. آن‌گاه، تعداد ده هزار نفر تکمیل مى‌شود و
وجود مقدّس حضرت بقیة اللّه (عج) با سپاه ده هزار نفرى، از مکّه حرکت
مى‌کنند و به اصلاح جهان مى‌پردازند. (6)
مفضّل از
حضرت صادق علیه السّلام مى‌پرسد: «اى آقاى من! حضرت مهدى (عج) از کجا و
چه‌گونه ظهور مى‌کند؟» . حضرت فرمودند: «اى مفضل! او به تنهایى ظهور مى‌کند
و به تنهایى کنار کعبه مى‌آید و به تنهایى شب را در آن جا مى‌گذراند.» .
(7)
اباصلت
هروى از امام رضا علیه السّلام نقل مى‌کند که آن حضرت فرمود: نشانه‌ى قائم
ما، این است که در سنّ یک پیرمرد و به صورت یک جوان است، به گونه‌اى که
هرکس آن حضرت را ببیند، او را چهل ساله یا کم‌تر مى‌پندارد و تا هنگام مرگ،
اثر پیرى در او ظاهر نمى‌شود
در روایت دیگرى مى‌فرماید:
چون مهدى به درآید، به مسجد الحرام رود. رو به کعبه و پشت به مقام ابراهیم بایستد. دو رکعت نماز گزارد. آن‌گاه فریاد برآورد:
اى
مردمان! منم یادگار امام و یادگار نوح و یادگار ابراهیم و یادگار اسماعیل.
منم یادگار موسى و عیسى و محمد... منم صاحب قرآن و زنده‌کننده‌ى سنّت... .
(8)
مسئله‌ى قرقسیا و رابطه‌ى آن با ظهور امام مهدى (عج) چیست؟
«قرقسیا»
که در برخى نسخه‌ها «قریه‌ى سبا» ، ضبط شده است، نام شهرى است که در سوریه
واقع شده و اکنون در نزدیکى مرز عراق و سوریه است. (9) برخى نیز آن‌را
معرّب «گرگ سیاه» دانسته‌اند.
در علائم ظهور مربوط به خروج سفیانى
گفته شده است، او، به محلّى به این نام وارد مى‌شود و رخدادى بزرگ براى او
در آن‌جا اتّفاق مى‌افتد. (10)
امام على علیه‌السّلام مى‌فرماید:
«سفیانى، در شام بر دشمنان پیروز مى‌شود. بعد از آن، بین او و دشمنان دیگرى
در «قرقسیا»، جنگى روى مى‌دهد که پرندگان آسمان و درندگان زمین، از باقی
مانده‌هاى کشته‌ها، سیر مى‌شوند.» (11) هم‌چنین «قرقسیا» را محلّى در کنار
نهر فرات دانسته‌اند. (12)
بنابراین، به نظر مى‌رسد نام «قرقسیا»
تنها اسم محلّى است که برخى از علائم ظهور در آن اتّفاق مى‌افتد و در
کتاب‌ها، بیش از این اشاره نشده است.
-------------------------------
پی نوشت:
1) . بحار الانوار، ج97، ص 385
2) . الکافى، ج 8 . ص 240.
3) . بحار الأنوار، ج 51، ص 4.
4) . همان، ج 52، ص 279.
5) . همان، ص 285.
6) . محمد خاتمى شیرازى، جهان بعد از ظهور یا فروغ بى‌نهایت، ص 94.
7) . بحار الأنوار، ج 53، ص 7.
8) . همان، ص 9.
9) . سید محمد کاظم قزوینى، امام مهدى از ولادت تا ظهور، ص454
10) . همان، ص 251.
11) . حسین کریم شاهى بیدگلى، فرهنگ موعود، ص 188
12) . بحار الأنوار، ج 13. مهدى موعود، ترجمه‌ى على دوانى، ص983.
منبع:
امام مهدی موجود موعود. آیت الله جوادی آملی
امام مهدی (عج). رسول رضوی
