بنال ای دل که در نای زمان، فریاد را کشتند 

بهین آمــــوزگار مکــتب ارشـــــاد را کشتند

که در دانشگه هستی، بزرگ استاد را کشتند

 65 سال، عاشقانه زیستى و 34 سال را صادقانه امامت کردى

تا پر پر دانه ‏هاى نجابتت به انگور زهرآلود منصور آغشته شد.

حضرت امام جعفر صادق (علیه السلام) رئیس مذهب جعفری (شیعه) در روز 17 ربیع الاول سال 83هجری چشم به جهان گشود . پدرش امام محمد باقر (علیه السلام) و مادرش "ام فروه " دختر قاسم بن محمد بن ابی  بکر می باشد.

آن حضرت القاب چندى داشت که مشهورترین لقب آن حضرت «صادق» است. این لقب به خاطر صدق گفتار آن حضرت و تمایز از جعفر کذاب، که در عصر امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ادعاى امامت کرده بود، به آن حضرت داده شد.

پیامبر اکرم (صلّی الله علیه وآله) در خصوص انتخاب نام و لقب امام ششم فرموده است: وقتی که فرزندم جعفر متولد شد نام اورا صادق بگذارید زیرا فرزند پنجمش جعفراست وادعای امامت می کند و او در نظر خداوند جعفر کذاب است.

عصر آن حضرت، عصر برخورد مکتب­ها و عصر تضاد افکار فلسفی و کلامی مختلف بود که از برخورد ملت­های مسلمان با مردم کشورهای فتح­شده و نیز روابط مراکز اسلامی با دنیای خارج به وجود آمده و در مسلمانان نیز شور و هیجانی برای فهمیدن و پژوهش پدید آورده بود. زندگى‌پر بار امام‌جعفر صادق‌ (علیه السلام) مصادف‌ بود با خلافت‌پنج‌نفر از بنى‌ امیه‌ (هشام‌بن‌عبدالملک‌- ولید بن‌یزید - یزید بن‌ولید - ابراهیم‌بن‌ ولید - مروان‌حمار) که‌ هر یک‌ به‌نحوى‌ موجب‌ تألم‌ و تأثر و کدورت‌روح‌ بلند امام‌معصوم (علیه السلام) را فراهم‌مى‌کرده‌اند، و دو نفر از خلفاى‌عباسى‌ (سفاح‌و منصور) نیز در زمان‌امام‌ (علیه السلام) مسند خلافت‌را تصاحب‌کردند و نشان‌دادند که‌ در بیداد و ستم‌ بر امویان‌ پیشى‌ گرفته‌اند، چنانکه‌امام‌ صادق (علیه السلام) در 10 سال‌آخر عمر شریفش‌ در ناامنى‌ و ناراحتى‌ بیشترى‌ بسر مى‌برد.

در میان امامان معصوم (علیه السلام)، برای هیچ کدام همانند امام صادق (علیه السلام) فرصت و شرایط مساعدی پیش نیامد تا بتوانند در سطح وسیع به انقلاب فرهنگی بپردازند و با تشریح فرهنگ غنی و پُرمایه ی اسلام، بر گسترش این دین آسمانی بیفزایند. ولی برای امام صادق (علیه السلام) این فرصت، در گیر و دار کشمکش ها و رودرویى بنی امیه و بنی عباس و جنگ قدرت به دست آمد.
آن بزرگمرد علم و عمل از این فرصت استفاده ی کامل کرد و اسلام و فقهِ آن را از دیدگاه ائمه ی اهل بیت (علیهم السلام) معرفی نمود و با تربیت شاگردان بسیار و برجسته، حیات تازه ای به اسلام و مسلمین بخشید و فرهنگ ناب تشیّع را که از متن اسلام محمدی و علوی نشأت گرفته بود به جهانیان عرصه کرد. امام صادق (علیه السلام) به عنوان رییس مذهب جعفری حوزه ی علمیه ی اسلامی در سطح عمیق و وسیع تشکیل داده و علوم اسلامی را تدریس می نمود. در این حوزه، چهار هزار نفر به فراگیری علوم آل محمد (صلّی الله علیه وآله) می پرداخته و حضرت در این زمان، اسلام اصیل را از زیر حجاب تیره و تار اسلام بنی امیه و بنی عباس آشکار ساخت.

امام ششم، مانند پدران بزرگوارش در کلیه صفات نیکو و سجایای اخلاقی، سرآمد روزگار بود. حضرت صادق (علیه السلام)، دارای قلبی روشن به نور الهی بود و در احسان وانفاق به نیازمندان مانند اجداد خود بود. دارای حکمت و علم وسیع و نفوذ کلام و قدرت بیان بود. با کمال فروتنی و در عین حال مناعت طبع، کارهای خود را شخصاً انجام می­داد و در برابر آفتاب سوزان حجاز، بیل به دست می گرفت و در مزرعه خود کشاورزی می­کرد.

مالک بن انس، فقیه اهل سنت در باره اخلاق صادق آل محمد (صلی الله علیه و اله و سلم) گفته است: «مارایت افضل من جعفربن محمد فضلا و علما و ورعا و زهدا و عباده...»

در فضائل اخلاقی و علم و ورع و زهد و عبادت و بندگی پروردگار، بالاتر از امام صادق (علیه السلام) ندیدم، او سه حالت را در ایام زندگیش مراعات می‏کرد; یا روزه بود، یا در حال عبادت بود و یا ذکر می‏گفت و نام خدا را بر زبان جاری می‏کرد.

در عفو و بخشش آن حضرت از کتاب «مشکاه الانوار» نقل شده است که: روزی مردی خدمت‏ حضرت رسید و عرض کرد پسر عمویت نسبت‏به شما اهانت و بدگویی کرد. 
حضرت کنیز خود را فرمود که آب وضو برایش حاضرکند پس وضو گرفت و داخل نماز شد، راوی گفت: من در دلم گفتم که آن حضرت نفرین خواهد کرد بر او، پس حضرت دو رکعت نماز خواند و فرمود: ای پروردگار: این حق من بود، به او بخشیدم وتو جود و کرامتت از من بیشتراست پس ببخش او را به کردارش نگیر و او را به عملش جزا مده پس دقت کردم و دیدم که آن حضرت پیوسته برای او دعا کرد.

آن حضرت در سن 65 سالگی در سال 148 هجری148 به سبب انگور زهر آلوده که منصور به آن حضرت خورانید، به شهادت رسید امام صادق (علیه السلام) را شیخ الائمه می نامند زیرا در میان ائمه هدی علیهم السلام بیشترین عمر( 65 یا 68) را داشته است.

خدایا بحق امام صادق (علیه السلام)، ایمان عارفانه و عمل صادقانه به همه ما عنایت بفرما/ آمین.