امام علی (ع) از زبان دانشمندان جهان

علامه طباطبایی:

«بحث هایی که درباره شخصیت امیرالمؤمنین علیه السلام انجام گرفته و کتاب هایی که پیروان مذاهب و سایر کنجکاوان در این باره نوشته اند، درباره هیچ یک از شخصیت های تاریخ اتفاق نیفتاده است.» (شیعه در اسلام، ص) 128)

و ما تنها چند نمونه را می آوریم

فخرالدین رازی (مفسر اهل سنت):

«هر کس در دین پسر ابوطالب را پیشوای خود قرار دهد، همانا رستگار شده است. چون پیامبر درباره اش فرمود: خدایا! علی هرگونه باشد، حق را بر محور وجودش بچرخان» (فخرالدین رازی، التفسیر الکبیر، دارالفکر عربی، بیروت، 1405 ه.ج 1، ص 211)

جبران خلیل جبران ( نویسنده مسیحی):

«به عقیده من فرزند ابی طالب نخستین کسی بود از عرب، که با روح کلی جهان ارتباط برقرار کرد و با آن هم نشین شد.هر کس شیفته او گشت، شیفتگی او وابسته به فطرت است و هر که به دشمنی او پرداخت، از ابنای جاهلیت است.» (حساس ترین فراز تاریخ، دفتر تبلیغات اسلامی، قم، 1362، ص 296)

جرج جرداق مسیحی:

«آه! ای دنیا! چه می شد اگر قوای خود را جمع می کردی و توانت را برای بار دیگر در یک جا متمرکز می نمودی و در هر عصر و زمان یک نفر مانند علی علیه السلام را که در عقل و خرد و منطق و بیان و حماسه و شجاعت با او همپایه بود، برای بشریت به ارمغان می آوردی!» (جرج جرداق، الامام علی علیه السلام، صوت العدالة الانسانیه، دارالکفر عربی، بیروت، ج 1، ص 49)

توماس کارلایل (فیلسوف انگلیسی):

«ما چاره ای نداریم به غیر از آن که علی علیه السلام را دوست داشته باشیم; چه، او جوانمردی بلند قدر و نیک نفس بود.از سرچشمه وجدانش مهر و نیکویی سرازیر می گشت و از دلش شعله های دلاوری و شجاعت زبانه می کشید. ... هنگامی که درباره قاتلش گفت وگو می شد، گفت: اگر زنده ماندم، خود می دانم با او چه رفتاری پیشه سازم و اگر درگذشتم کار با شماست: اگر خواستید قصاص کنید و ضربت شمشیرش را به ضربتی سزا دهید و اگر توانستید درگذرید! که این به تقوای الهی نزدیک تر است » . (حساس ترین فراز تاریخ، ص 300)

خلیل بن احمد فراهیدی ( نحودان و واضع علم عروض):

«بی نیازی پسر ابوطالب از دیگران و نیاز همه به او دلیل این است که او امام همگان است ». (حساس ترین فراز تاریخ، ص 298)

مادام دیالافوا (سیاح فرانسوی):

« این مرد بزرگ علاوه بر جنگ ها و فداکاری ها که برای پیشرفت اسلام کرد ، در دانش ، فضایل ، عدالت و صفات نیک بی نظیر بود ، و نسلی پاک و مقدس هم از خود باقی گذارد . فرزندانش نیز از اوپیروی کردند ، و برای پیشرفت مذهب اسلام مظلومانه تن به شهادت دادند .

و در ادامه خطاب به خود می گوید:

چشمان من ! گریه کنید و اشک های خود را با آه و ناله ی من مخلوط نمایید! و برای اولاد پیامبر (صلی الله علیه و آله) که مظلومانه شهید شدند، عزاداری کنید ». (اسد علیزاده، اکبر، امام علی علیه السلام از نگاه اندیشمندان غیر شیعه، ص 100 -101 .)

شبلی شمیل (از پیشتازان مکتب مادیگری):

« امام علی ابن ابی طالب ( علیه السلام ) بزرگ بزرگان ، یگانه نسخه ای است که نه شرق و نه غرب ، نه در گذشته و نه در امروز صورتی مطابق این نسخه ندیده است» . (داستان غدیر ، ص 293)

نرسیسیان (دانشمند مسیحی): « اگر امام علی ( علیه السلام ) این خطیب با عظمت و این گوینده ی زبر دست ، امروز در همین عصر ، بر منبر کوفه می نشست ، شما می دیدید که مسجد کوفه با آن همه وسعت ، از مردم مغرب زمین و دانشمندان جهان برای استفاده از دریای خروشان علم علی ( علیه السلام ) موج می زد » . (عبدالفتاح عبد المقصود ، الأمام علی بن ابی طالب علیه السلام ، ترجمه ی سید محمد مهدی جعفری ، ج 1 ، مقدمه ، ص پانزده .)

رودلف زیگر (محقق و نویسنده آلمانی):

« در صدر اسلام علی ابن ابی طالب ( علیه السلام ) ، یکی از دانشمندان بی نظیر اسلام بود. علی ( علیه السلام ) در کشورهای دیگر به خصوص در ایران به خوبی شناخته می شد در حالی که مردی جوان به شمار می آمد ، و کمتر اتفاق می افتاد که یک دانشمند جوان بتواند در خارج از زادگاه خویش معروفیت و احترام پیدا کند» . (کریم خانی ، صمدانی ، علی علیه السلام فراسوی ادیان ، ص 15 .)

بارون کاردایفو (دانشمند فرانسوی):

 « [علی ( علیه السلام )] پهلوانی بود در عین دلیری دلسوز و رقیق القلب ، و شهسواری بود که هنگام رزم آزمایی ، زاهد از دنیا گذشته بود . به مال و منصب دنیا اعتنایی نداشت ، و در حقیقت جان خود را فدا نمود . روحی بسیار عمیق داشت که ریشه ی آن ناپیدا بود و در هر جا خوف الهی او را فرا گرفته بود » . (کریم خانی ، صمدانی ، علی علیه السلام فراسوی ادیان ، ص 16 .)

گابریل دی انگیری:

«علی علیه السلام یگانه و تنها نمونه ای است که تاریخ از این حیث (قهرمان قهرمانان بودن) به ما نشان می دهد» (شهسوار اسلام، کابریل انگیری، ترجمه عمادی، ص 243.)

میخائیل نعیمه (نویسنده معروف مسیحی) :

«قهرمانیهای امام علی علیه السلام فقط منحصر به میدانهای کارزار نیست، بلکه او در روشن اندیشی، پاکی وجدان، سحر بیان، عمق و کمال انسانیت، شور وحرارت ایمان، بلندی همت و فکر، یاوری و هواداری از رنجیده ها در قبال جفاکاران و فروتنی در مقابل حق، هر کجا که تجلی کند، نیز قهرمان بود» (مقدمه کتاب صوت العدالة الانسانیة، جرج جرداق ، ص 23.)

منابع:

1. علی علیه السلام از نگاه دانشمندان و نویسندگان، سید تقی آل یاسین ، فصلنامه معرفت، شماره 47
2. فضایل علی ( علیه السلام ) از زبان اندیشمندان غیر مسلمان، سایت راسخون
3. امام علی علیه السلام از زبان دیگران، علی اصغر فیضی پور، فصلنامه کلام اسلامی، شماره 36