عید غدیر خم در کلام علی (ع)

 

شکوه غدیردرنگاه امیرالمؤمنین علی (ع)

در این بخش به پاره های از خطبه غدیریه که درباره معرفی روز غدیر و بیان عظمت و شکوه آن است، اشارت می شود:

ولایت اهل بیت (ع) در کلام امام رضا (ع)

نشان های ولایت در کلام امام رضا (علیه السلام )

در کلام و سیره امام رضا علیه السلام از ولایت و دوستی اهل بیت علیهم السلام به عنوان نعمت بزرگ خداوند و اوّلین چیزى که پس از مرگ از انسان سؤ ال مى شود، یاد شده است.

از نگاه اهل بیت علیهم السلام ولایت نعمتی است که همردیف رسالت و نبوت یاد شده و در قیامت مورد سؤال خواهد بود. در این زمینه مرحوم شیخ صدوق به نقل از حاکم بیهقى می نویسد: روزى حضرت علىّ بن موسى الرّضا علیهما السلام در جمع عدّه اى نشسته بود، ضمن فرمایشاتى فرمود: در دنیا هیچ نعمت واقعى و حقیقى وجود ندارد. بعضى از دانشمندان حاضر در مجلس گفتند: یابن رسول اللّه ! پس این آیه شریفه قرآن (لتسئلنّ یومئذٍ عن النّعیم ) که مقصود آب سرد و گوارا مى باشد، را چه مى گوئى ؟
حضرت با آواى بلند اظهار نمود: شما این چنین تفسیر کرده اید؛ و عدّه اى دیگرتان گفته اند: منظور طعام لذیذ است ؛ و نیز عدّه اى دیگر، خواب راحت و آرام بخش تعبیر کرده اند.
و سپس افزود: به درستى که پدرم از پدرش ، امام جعفر صادق علیه السلام روایت فرموده است که : خداوند متعال نعمت هائى را که در اختیار بندگانش قرار داده است ، همه به عنوان تفضّل و لطف بوده است تا مورد استفاده و بهره قرار دهند.
و خداى رحمان اصل آن نعمت ها را مورد سؤ ال و بازجوئى قرار نمى دهد و منّت هم برایشان نمى گذارد، چون منّت نهادن در مقابل لطف و محبّت ، زشت و ناپسند است .
بنابر این ، منظور از آیه شریفه قرآن ، محبّت و ولایت ما اهل بیت رسول اللّه صلوات اللّه علیهم است که خداوند متعال در روز محشر، پس از سؤ ال پیرامون توحید و یکتاپرستى ؛ و پس از سؤ ال از نبوّت پیغمبر اسلام ، از ولایت ما ائمّه ، نیز سؤ ال خواهد کرد و چنانچه انسان از عهده پاسخ آن برآید و درمانده نگردد، وارد بهشت گشته و از نعمت هاى جاوید آن بهره مى برد، که زایل و فاسدشدنى نخواهد بود.
سپس امام رضا علیه السلام افزود: پدرم از پدران بزرگوارش علیهم السلام حکایت فرمود، که رسول خدا صلى الله علیه و آله خطاب به علىّ بن ابى طالب علیه السلام فرمود: اى علىّ! اوّلین چیزى که پس از مرگ از انسان سؤ ال مى شود، یگانگى خداوند سبحان ، سپس نبوّت و رسالت من ؛ و آن گاه از ولایت و امامت تو و دیگر ائمّه خواهد بود، با کیفیّتى که خداوند متعال مقرّر و تعیین نموده است .
پس اگر انسان ، صحیح و کامل اقرار کند و پاسخ دهد، وارد بهشت جاوید گشته و از نعمت هاى بى منتهایش بهره مند مى گردد.(1)
 

شخصیت امام علی (ع) در نهج البلاغه

برای شناخت امام(ع) علاوه بر مطالعه تاریخ و تحلیل آن، می توان به سخنان آن حضرت درباره خودشان یا سخنان کسانی که حضرت را درک کرده و در مکتبش پرورش یافته اند - بی واسطه یا با واسطه - و حتی دشمنانش مراجعه کرد.

از آنجا که امام(ع) از مقام عصمت برخوردار است، شناخت حضرتش برای غیر معصوم کاری مشکل و چه بسا غیر ممکن است; به همین جهت، شاید بهترین راه شناخت حضرت مراجعه به سخنان معصومان(ع) و از جمله خود ایشان باشد.

لذا در این نوشتار بنابر آن است که امام(ع) را از زبان مبارکش معرفی کنیم. طبیعی است که با بضاعت ناچیز نگارنده و محدودیت مقاله، فقط به جلوه های اندکی از شخصیت آن بزرگوار پرداخته ایم .

فضایل علی (ع) در قرآن

صراط مستقیم

در تفسیر آیه شریفه اِهْدِنا الصِّراطَ المستَقیم نقل می کنند که صراط مستقیم یعنی صراطِ مصطفی صلی الله علیه و آله . و عبداللّه بن عباس شاگردِ علی علیه السلام در تفسیرِ آیه اِهْدِنَا الصِّراط الْمُستقیمِ گفته است: ای بندگان خدا! بگویید اِهْدِنا به حُبّ نبیّ صلی الله علیه و آله و اهلِ بیت گرامی اش.

ابی جعفرالباقر علیه السلام از پدر و او از جدش نقل کرده است که رسول اللّه صلی الله علیه و آله فرمود: هر کسی مشتاق است که از پل صراط مثل باد تند پاییزی بگذرد و خود را بدونِ حساب به بهشتِ جاویدان برساند، ولایتِ ولیّ و وصیّ و مصاحب و خلیفه من، علی بن ابی طالب علیه السلام را بپذیرد و بر دل بسپارد. و هرکسی می خواهد در آتش جهنّم سرنگون شود، ولایتِ علی بن ابی طالب علیه السلام را رها کند. به عزّت و جلالِ پروردگارم سوگند! علی علیه السلام باب اللّه است، هیچ کسی وارد نمی شود مگر از آن باب،و او صراط مستقیم است، علی علیه السلام آن کسی است که خداوند، در روز قیامت از ولایت او سؤال خواهد کرد.

عدل و احسان در سیره علی (ع)

پیش سخن :

در میان همه مذاهب الهی و انسان های با انصاف جهان، فضیلت و ارزشی بالاتر از عدالت و احسان نیست; اسلام که دین انسان سازی و جامعه سازی و تکامل است; این، دو خصلت را پس از توحید و اساس دین، در راس ارزش ها قرار داده و اهمیت فوق العاده ای برای آنها قائل است .

قرآن می فرماید: «ان الله یامر بالعدل و الاحسان » . ⁽¹⁾ خداوند به عدالت و احسان فرمان داده است .

پیامبر اکرم (ص) فرمودند: «جماع التقوی فی قوله تعالی ان الله یامر بالعدل والاحسان » . ⁽²⁾ مجموعه تقوا و پرهیزکاری، در این گفتار خدا است که می فرماید: خداوند به عدالت و احسان، فرمان می دهد .

عدالت به معنی حقیقی کلمه، یعنی هر چیزی در جای خود قرار گیرد; بنابراین، هرگونه افراط یا تفریط، تجاوز از قانون عدالت است; نتیجه اینکه در امور اجتماعی، تجاوز به حقوق دیگران بر خلاف اصل عدالت است . امام صادق (ع) می فرمایند: «المیزان العدل » ⁽³⁾ ترازوی سنجش، همان عدالت است . ترازویی که به طور دقیق، حق را از باطل جدا می سازد و حقیقت را نشان می دهد، اندازه ها و حد اعتدال را تبیین می کند، عدالت نیز همان ترازوی دقیق سنجش در همه عرصه های زندگی انسان است .

امیرمؤمنان علی (ع) فرموده اند: «العدل، الانصاف والاحسان; التفضل » ⁽⁴⁾ عدالت آن است که، براساس انصاف، حق مردم به آنها داده شود، ولی احسان آن است که علاوه بر ادای حقوق، بر آنها نیکی کنی . نیز فرمود: «ان العدل میزان الله الذی وضعه للخلق و نصبه لاقامة الحق » ⁽⁵⁾ عدالت، ترازوی سنجش خدا است، خداوند آن را برای (حفظ حقوق) انسان ها قرار داده و آن را برای اجرای حق و برقراری آن نصب کرده است .

عوامل فروپاشی حکومت ها از دیدگاه علی (ع)

عواملی فروپاشی حکومت ها چیست؟

از دیدگاه امام علی(ع) چه چیزهایی باعث می‌شود تا دولت‌ها و حکومت‌ها فرو بپاشند؟

در مجموعه سخنان امام علی(ع) مواردی را می‌توان یافت که در آنها به عوامل فروپاشی حکومت‌ها پرداخته شده است که در این نوشتار به برخی از آنها اشاره می‌شود:

هفتاد ویژگی منحصر بفرد علی (ع)

هفتاد منقبت  علی (ع) از زبان خودشان

هفتاد ویژگی امیر المؤمنین (ع) هفتاد منقبت دارد که هیچ کدام از امت با وى در آن شریک نیستند.
مکحول گوید: على (ع) فرمودند، حافظین اصحاب پیغمبر (ص) می دانند که در میان آن‏ها کسى نیست که فضیلتى داشته باشد، جز آنکه من با او شریکم و بر او برترى دارم ولى من هفتاد منقبت دارم که هیچ کدام از آنان را در او شرکتى نیست. عرض کردم یا امیر المؤمنین مرا از آنها آگاه کن فرمود:

علی (ع) در کلام اهل اندیشه

امام علی (ع) از زبان دانشمندان جهان

علامه طباطبایی:

«بحث هایی که درباره شخصیت امیرالمؤمنین علیه السلام انجام گرفته و کتاب هایی که پیروان مذاهب و سایر کنجکاوان در این باره نوشته اند، درباره هیچ یک از شخصیت های تاریخ اتفاق نیفتاده است.» (شیعه در اسلام، ص) 128)

و ما تنها چند نمونه را می آوریم

شب قدر

شاید امشب باشد آن شب با شکوه.شبی که برتر از هزار ماه است.

شب قدر.

شبی که نزول قرآن عظیم را تاب آورده است.

در چنین شبی قلم تقدیر خداوند چشم به اعمال بندگان دوخته است.

آنها که آمرزش می طلبند، آنها حج خانه خدا دلشان را برده است، آنها که أمن و ایمان و تندرستی و روزی فراوان طلب می کنند، قدر این شبها را بهتر می دانند.

در این شب ملائکه آسمان مقدرات خلق را به زمین می آورند.

تَنَزَّلُ الْمَلَائِکَةُ وَالرُّوحُ فِیهَا بِإِذْنِ رَبِّهِم مِّن کُلِّ أَمْرٍ. (سوره قدر آیه 4)

و مقصد کاروان ملائکه قلب مقدس امام(ع) است.

مقصدی بهتر از آن نمی شناسند.

امشب برای دلدادگانی که آرزوی ظهور امام حاضر(ع) را به دل دارند غنیمت است تا همتی کنند و چون ملائکه خودشان را به محضر امام برسانند.

ادب کنند تا راه یابند. 

امشب آدابی دارد.

ادبش نماز است، شب زنده داری و عبادت است، یاد خداست و... 

ادب دیگر امشب اشک است.

اشکی که قرنهاست از فرق شکافته امامی مظلوم می جوشد و از چشمان حسرت زده دلباختگانش جاری می شود.

دعای جوشن کبیر

دعای افتتاح

دعای مجیر

مناجات امیر المومنین(ع)

زیارت امام حسین(ع) در شبهای قدر

دعای ابوحمزه ثمالی

حکمتی درکار است که شبهای قدر با یاد علی(ع) هم داستان شده است.

شاید نشانه ای باشد برای مردمانی که راه به حقیقت شب قدر می جویند. و خدا داناتر است...

نقل از موج همراه

تولید و اشتغال از دیدگاه علی (ع)

اصول و مبانی اشتغال و تولید از منظر امام علی (ع)

یقیناً با جریان یافتن آموزه های رفتاری و گفتاری امام علی (ع) در فرهنگ جامعه،امت اسلامی به مراحل عالی از پیشرفت و ترقی در ابعاد مادی و معنوی دست خواهد یافت و شعار سال،«اقتصاد مقاومتی:تولید و اشتغال» در سایه عمل به فرامین امام بزرگوار محقق خواهد شد.

در سیره رفتاری و سبک زندگی حضرت علی (ع) کار از تقدس و احترام خاصی برخوردار است. ایشان در طول عمر خویش علاوه بر رسالت زمامداری و امامت به کارهای زراعت و باغبانی می پرداخت و درآمد آن را صرف فقرا و یتیمان و اقشار پایین جامعه می نمود. در مقابل، بیکاری از نظر امام علی (ع) منشأ فقر و تنگدستی و زمینه ساز بسیاری از آسیب های اجتماعی و فرهنگی است. چنانکه می فرماید: انّ الأشیاء لما ازدوجت ازدوج الکسل و العجز فنتجا بینهما الفقر. «آنگاه که پدیده ها با یکدیگر جفت و جور شدند، تنبلی و ناتوانی نیز در کنار هم قرار گرفتند و فقر و تنگدستی را پدید آوردند.»
جامعه ما نیز از معضل بیکاری و اشتغال رنج می برد و از دیدگاه صاحب ‌نظران اقتصادی گره اصلی مشکلات کشور رکود تولید و بیکاری است. به همین دلیل با تدابیر مقام معظم رهبری امسال نیز با تکیه بر سیاست های اقتصاد مقاومتی، سال «اقتصاد مقاومتی؛ تولید – اشتغال» نامگذاری شده است. در ادامه شرایط و زیرساخت های اشتغال و تولید از دیدگاه امام علی به تصویر کشیده می شود. با پیدایش این شرایط است که مسیر اشتغال و تولید هموار می شود.