نگاهی اجمالی به زن در اسلام و غرب

زن غربی یا اسلامی؟

از قرن هفدهم به بعد در غرب، نهضتی در زمینه مسائل اجتماعی و در قالب «حقوق بشر» پدید آمد، که در آن نویسندگان و متفکران غرب افکار خویش را در قالب دفاع از حقوق طبیعی و فطری بشر با دو محور «آزادی» و «تساوی» حقوق زن و مرد مطرح کردند و حتی مدعی شدند که بدون تأمین آزادی زن و تساوی حقوق او ، سخن راندن از آزادی و حقوق بشر بی‏معنی است. آنها  کلید تمام مشکلات اجتماعی و خانوادگی زنان را در حل این مسأله دانستند. اما این سخنان به ظاهر فریبنده و پوچ در راستای اهداف مادی و استثماری جامعه غرب است نه احقاق حقوق واقعی زن.
حقیقت این است که در فلسفه غرب سالهاست که انسان از ارزش و اعتبار افتاده است. سخنانی که در گذشته درباره انسان و مقام ممتاز وی گفته می‏شد و ریشه‏ همه آنها در مشرق زمین بود، امروز در اغلب سیستم‏های فلسفه غربی مورد تمسخر و تحقیر قرار می‏گیرد. انسان از نظر غربی تا حدود یک ماشین تنزل کرده است، روح و اصالت آن مورد انکار واقع شده است. اعتقاد به علت غایی و هدف داشتن طبیعت، یک عقیده ارتجاعی تلقی می‏ گردد.

نقش اجتماعی سیاسی زنان در سیره پیامبر (ص)

نی جایگاه زن در سیره نبوی:

موضوع زن، جایگاه و نقش آن در اسلام از موضوعات مهم و در عین حال چالش بر انگیز در مطالعات اسلامی می باشد. بنیان خانواده در عصر نبوی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار می باشد؛ به گونه ای که در کلام الهی(قرآن) موضوع زن در اسلام و بخصوص در سیره پیامبر(ص) همواره از موضوعات مهم در حوزه اندیشه اسلامی بوده است. بی شک، بررسی تاریخی این مقوله، کمک شایانی به روشن شدن مسئله و شفاهیت در نظریه پردازی ها می کند. براساس بررسی های که صورت گرفت، بیشتر آثاری که درباره مسئله زن در اسلام نوشته شده بیشتر رویکرد فکری و کلامی داشته و کمتر این مسئله از زوایای تاریخی بصورت تحلیلی و تبیینی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. شناخت نقش و جایگاه زن در سیره پیامبر(ص) و توجه به تحولاتی که اسلام در شخصیت و جایگاه زن ایجاد کرده است، می‌تواند به منظور دستیابی به میزانی که زن امروز و خانواده کنونی برای اصلاح و بازنگری در حرکت خویش بدان نیازمند است، انجام شود و با تبیین آرمان‌ها، تحولات عصر حاضر در معرض تحلیل آسیب‌شناسانه قرار گیرد و الگوی شخصیت زن مسلمان و خانواده اسلامی بر محوریت سیره آن اسوه حسنه تنظیم گردد.

اوضاع جامعه پس از رحلت پیامبر (ص)

با مرگ تو رشته ‏اى پاره شد که در مرگ دیگران چنین قطع نشد و آن نبوت و فرود آمدن پیام و اخبار آسمانى بود . مصیبت تو دیگر مصیبت دیدگان را تسلى دهنده ست ‏یعنى پس از مصیبت تو دیگر مرگ ها اهمیتى ندارد . و از طرفى این یک مصیبت همگانى است که عموم مردم به خاطر تو عزادارند .

جامعه پس از رحلت پیامبر اکرم (ص) در بیان حضرت فاطمه زهرا ( س )

رحلت پیامبر اکرم (ص) براى حکومت اسلامى و امت اسلام حادثه‏ اى سخت و جانسوز بود . چنانکه امیرالمؤمنین(ع) مى ‏فرماید:
« بابی انت و امی یا رسول الله (ص) لقد انقطع بموتک ما لم ‏ینقطع بموت غیرک من النبوة والانباء و اخبارالسماء . خصصت ‏حتى صرت مسلیا عمن سواک و عممت ‏حتى صار الناس فیک سواء و لولا انک امرت بالصبر و نهیت عن الجزع، لانفدنا علیک ماءالشؤون . و لکان الداء مماطلا و الکمد محالفا و قلالک . . . (1) ؛

پدر و مادرم فدایت اى پیامبر خدا، با مرگ تو رشته ‏اى پاره شد که در مرگ دیگران چنین قطع نشد و آن نبوت و فرود آمدن پیام و اخبار آسمانى بود . مصیبت تو دیگر مصیبت دیدگان را تسلى دهنده ست ‏یعنى پس از مصیبت تو دیگر مرگ ها اهمیتى ندارد . و از طرفى این یک مصیبت همگانى است که عموم مردم به خاطر تو عزادارند . اگر نبود که امر به صبر و شکیبایى فرموده ‏اى و از بی‏تابى نهى نموده ‏اى آنقدر گریه مى ‏کردم که اشک هایم تمام شود . و این درد جانکاه همیشه در من مى ‏ماند و حزن و اندوهم دائمى مى‏ شد. که همه اینها در مصیبت تو کم و ناچیز است.»

سختى مصیبت رحلت پیامبر به قدرى بود که امام على مى ‏فرماید: « فضجت الدار الافنیة(2)؛ گویا در و دیوار خانه فریاد مى ‏زد.»

حضرت فاطمه زهرا (س) در نگاه معصومین (ع)

فاطمه(ع) از نگاه امام امیرالمؤمنین(ع):

در آخرین لحظات عمر مبارک حضرت فاطمه(س) وصایای خویش را به همسرشان می‏نمودند که: «ای پسرعمو! تو هرگز مرا در دوران زندگی دروغگو و خائن نیافتی و هرگز با فرمانت مخالفت نکردم.» علی(ع) که شاهد درگذشت تنها یاور و تسلی بخش خود است، می‏فرماید: «پناه به خدا! تو داناتر و پرهیزگارتر و گرامی‏تر و نیکوتر از آنی که من به جهت مخالفت کردنت‏ با خود، تو را نکوهش کنم. دوری از تو و احساس فراقت ‏بر من گران خواهد بود ولی گریزی از آن نیست. به خدا سوگند! با رفتنت مصیبت رسول خدا(ص) را بر من تازه کردی. انالله و اناالیه راجعون از این مصیبت‏ بزرگ و دردناک و تأثرآور و حزن‏انگیز!» (1)
دقت درکلام علی(ع) در این لحظات شدت علاقه و احترامش را به فاطمه(س) می‏رساند. در نگاه امام علی(ع) فاطمه در چنان مرتبه والایی از زهد و خداترسی و عمل به احکام الهی قرار دارد که تصور مخالفت او با همسرش ممکن نیست. حضرت علی(ع) در پاسخ به ادعاهای بی ‏اساس معاویه مبنی بر فضایل امویان در نامه‏ای می‏نویسد: «... دو سید جوانان اهل بهشت از ماست و«صبیة النار» از شماست، کودکانی که نصیب آنان آتش گردید. بهترین زنان جهان از ماست. و «حمالة‏الحطب‏» آن که هیزم کشد برای دوزخیان از شماست. این فضلیت‏ ها از ماست و آن فضیلت ‏ها از شماست...» (2)
در شعری که به ایشان منسوب است، می‏فرماید: «من به فاطمه و فرزندانش مباهات می‏کنم! آن گاه به رسول خدا(ص) افتخار می‏کنم در آن هنگام که فاطمه را به همسری من درآورد.» (3) شخصیت والایی چون حضرت علی(ع) به همسری بانوی جهان افتخار می‏کند و همسری با او را ملاک برتری خود و شایستگی‏اش بر رهبری اسلام می‏ داند.

کرامت فاطمه (س) در کشور پرتقال

در روستای فاطیما زیارتگاهی است که سالیانه در حدود ۶ ملیون نفر زائر مسیحی و غیره مسیحی به قصد زیارت و شفاخواهی از آن دیدن می کنند. در مورد این محل حرف و حدیث بسیاری وجود دارد.مسلمانان و مسیحی‌ها هر کدام اتفاق رخ داده در این محل را متعلق به خود دانسته و از معجزات دین خود می دانند.

او معصــــــومه است

کریمـــــه اهـــل بیت(ع)

تعداد امامزادگان شـایسته تعظیـم و تجلیل در ((دارالایمان قـم)) که بـر فراز قبـور مطهرشان گنبـد و سایبان هست به چهارصـد نفـر مى رسد.
در میان ایـن چهار صد اختر تابناکى که در آسمان قـم نـورافشانى مـى کنند, ماه تابانـى که همه آنها را تحت الشعاع انـوار درخشان خـود قـرار داده, تـربت پـاک شفیعه محشـر, کـــــــریمه اهل بیت پیمبر(علیهم السلام), دخت گرامى موسى بـن جعفر, حضرت معصـومه(س) مى باشد.
پژوهشگر معاصر, علامه بزرگـوار, حاج محمدتقى تسترى, مولف قامـوس الرجال مى نویسد:
((درمیان فرزنـدان امام کاظم(ع) با آن همه کثرتشان بعد از امام رضا(ع), کسـى همسنگ حضرت معصـومه(س) نمـى باشد.)) محـدث گرانقدر حـاج شیخ عبـاس قمـى به هنگام بحث از دختـران حضـرت مـوسـى بـن جعفر(ع), مى نویسد:
((بـرحسب آنچه به مارسیده, افضل آنها سیـده جلیله معظمه, فاطمه بنت امام مـوسـى(ع), معروف به حضـرت معصـومه(س) است.)) بـررسـى شخصیت بـرجسته و فضایل گستـرده حضـرت معصـومه(س) در ایـن صفحات نمى گنجد. در ایـن نـوشته به برخـى از ویژگیهاى آن خاتـون دوسرا اشاره مى کنیم

همسرداری پیامبر (س)

همســـــردارى

پیامبر اکرم صلى الله علیه وآله مى فرماید: «هر زنى هفت روز به شوهرش خدمت کند، خداوند هفت در دوزخ را به رویش مى بندد و هشت در بهشت به رویش بگشاید تا از هر در که بخواهد، وارد شود.»

قرآن کریم مى فرماید: «وَمِنْ آیَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْوَاجاً لِتَسْکُنُوا إِلَیْهَا وَجَعَلَ بَیْنَکُمْ مَوَدَّةً وَرَحْمَةً»؛⁽1) «و از نشانه هاى او این است که از [نوع ]خودتان همسرانى براى شما آفرید تا بدانها آرام گیرید و بین شما دوستى و رحمت نهاد.»
امام صادق علیه السلام نیز مى فرماید:
«إِنَّ الْمَرْءَ یَحْتَاجُ فِی مَنْزِلِهِ وَ عِیَالِهِ إِلَى ثَلَاثِ خِلَالٍ یَتَکَلَّفُهَا وَ إِنْ لَمْ یَکُنْ فِی طَبْعِهِ ذَلِکَ مُعَاشَرَةٌ جَمِیلَةٌ وَ سَعَةٌ بِتَقْدِیرٍ وَ غَیْرَةٌ بِتَحَصُّن؛⁽2) به درستى که مرد در خانه و خانواده اش نیاز به سه ویژگى دارد که باید خود را بدان مکلف نماید؛ حتى اگر آنها در طبع و خصلت او نباشد: رفتار زیبا، گشاده دستى به اندازه [توان ]و غیرت ورزى [بر ناموس ] با حفظ و پاسدارى»
در دین مبین اسلام همانطور که مرد به حفظ و رعایت حقوق زن و معاشرت پسندیده با او، امر و ترغیب شده، زن نیز به برخورد و ارتباط صحیح و صادقانه با مرد توصیه و تشویق گردیده است.
پیامبر اکرم صلى الله علیه وآله مى فرماید: «اَیُّما اِمْرَأَةٍ خَدَمَتْ زَوْجَها سَبْعَةَ اَیَّامٍ غَلَّقَ اللَّه عَنْها سَبْعَةَ اَبْوابِ النَّارِ وَ فَتَحَ لَها ثَمانِیَةَ اَبْوابِ الْجَنَّةِ تَدْخُلُ مِنْ اَیْنَما شاءَتْ؛⁽3) هر زنى هفت روز به شوهرش خدمت کند، خداوند هفت در دوزخ را به رویش مى بندد و هشت در بهشت به رویش بگشاید تا از هر در که بخواهد، وارد شود.»

یک زن شایسته اینگونه است

یک بانوی مسلمان باید هفت خصوصیت داشته باشد:

حجاب ، زینت الهی

حجاب یعنی به جای شخص، شخصیت را دیدن.

حجاب یعنی به همه ی نا محرمان و ظاهر بینان "نه" گفتن.

حجاب آوای ملکوتی جمال طلبی معنوی زن است.

حجاب تلالو شبنم بر چهره ی زیبای گل است.

حجاب تضمینی برای تداوم خط زیبای شرافت است.

حجاب تداوم بخش آیه های مهربانی متقابل همسران است.

حجاب بوته ی خوشبوی گل عفاف است.

 حجاب سپری است قوی در برابر شمشیرهای تهاجم فرهنگی.

 حجاب سند اطاعت از فرمانده هستی است.

حجاب زنجیری گران بر دستهای دیو گناه است.

حجاب گامهای بلند انسان در کوچه های معانی است.

 وقتی مروارید زیبایی هایت را به صدف حجاب و عفاف می سپاری، خدا تو را آبی می کند. آنقدر آبی که آسمان به تو رشک می برد

حجاب، سپری در برابر رهزنان گوهر عفاف است و موجب کمانه کردن تیر زهرآلود چشم ناپاکان.

تصاویر شهادت حضرت زهراء (س)

مجموعه تصاویر شهادت حضرت زهرا (س)

در ادامه مطلب